Xin giới thiệu với ACE bài phân tích của HLV Wu Jingping, là HLV đội tuyển BB Trung Quốc về những điểm cơ bản của cú giật thuận tay. Bài này chủ yếu nói về cú giật thuận tay của những người cầm vợt dọc. Tuy nhiên, nhiều điểm có tính cơ bản là chung cho cả người cầm vợt dọc lẫn vợt ngang.
"Các biên tập viên của tạp chí Thế giới Bóng bàn gửi cho tôi một số thư từ các độc giả cũng như nhiều câu hỏi từ những người yêu thích kiểu vợt dọc dán mút láng ở trên mạng. Những bạn đọc này chủ yếu là muốn tìm hiểu về các nguyên tắc cơ bản và phương pháp tập luyện liên quan đến cú giật thuận tay của vợt dọc dán mút láng, đặc biệt là muốn tìm hiểu cú giật thuận tay bùng nổ của Ma Lin. Rất nhiều người đam mê đã dẫn ra những kiểm nghiệm về kỹ thuật giật thuận tay của mình, đưa ra những giải thích của riêng mình, và có rất nhiều câu hỏi. Một số câu hỏi ở trình độ rất cao (thể hiện sự chuyên nghiệp hoàn toàn). Sau khi đọc những câu hỏi này, tôi đã xúc động sâu sắc. Về những câu hỏi này, tôi quyết định phải có nghĩa vụ chia sẻ với những người đam mê những gì tôi đã học được từ tất cả các năm đào tạo Ma Lin và Wang Hao. Vì chúng ta huấn luyện với các quan điểm đào tạo khác nhau, tất cả chúng ta không nhất thiết phải có sự giải thích tương tự về cách thực hiện cú giật thuận tay; chúng ta cũng có những chiến lược khác nhau cho công việc đào tạo. Vì vậy, tôi chỉ có thể chia sẻ những gì tôi đã học được từ quan điểm của riêng tôi với tất cả các bạn như là một tài liệu tham khảo.
Bóng bàn về cơ bản là một môn thể thao mang tính chất cung tròn. Cả cú giật thuận tay và trái tay đều dựa trên nền tảng vận động trọng tâm theo các trục và sự liên kết cơ thể với trọng tâm như là một bán kính để thực hiện các chuyển động vòng cung. Kết quả là, cho dù thực hiện một cú tấn công thuận tay hay trái tay, cả hai động tác đều phải tuân theo nguyên lý này. Trong ý nghĩa này, các nguyên tắc cơ bản của cú giật thuận tay là một dạng truyền lực hoặc chuyển tiếp lực về phía trước.
I. Các kỹ thuật cơ bản của cú giật thuận tay
Tư thế đứng:
Hai chân giang rộng bằng vai với trọng tâm cơ thể hướng về phía trước và dồn lên các đầu ngón chân của bạn. Khi giật, cơ thể cần hướng mặt về phía phải (đối với người thuận tay phải), trọng lượng cơ thể đặt trên chân phải. Khi
xoay thắt lưng,
lườn của bạn cần kiểm soát cánh tay trên, và cẳng tay của bạn cần được thả lỏng dưới cánh tay trên. Sử dụng cổ tay của bạn để kiểm soát vợt (trong khi thực hiện, sử dụng ngón tay cái của bạn để khép góc vợt, ngón tay trỏ của bạn cần được thư giãn, trong khi ngón tay giữa sẽ hỗ trợ ổn định mặt vợt). Những mô tả này là dành cho người cầm vợt dọc. Góc vợt cần thay đổi phù hợp với xoáy của bóng đến (ví dụ xoáy lên nhiều = khép góc vợt nhiều, .v.v.).
Tiếp xúc bóng:
Trước hết, sử dụng chân của bạn để phát động sức mạnh, chuyển trọng tâm của bạn từ chân phải sang chân trái, thay đổi vị trí trọng tâm cơ thể với việc nghiêng hướng về phía trước (không nghiêng về phía sau). Bạn cần phải di chuyển cánh tay và vợt cùng một hướng với cơ thể. Bằng việc sử dụng cách chuyển trọng tâm như thế, sức mạnh sẽ thông qua cánh tay trên tới cánh tay ngoài và ngay lập tức vụt cẳng tay với lực bộc phát tiếp xúc vào bóng. Góc giữa cẳng tay và cánh tay trên nên càng nhỏ càng tốt. Đây là một nửa công việc (có một cánh tay thẳng). Cánh tay thẳng hơn sẽ tạo ra nhiều lực hơn. Cũng như thế, bạn sẽ tạo ra tốc độ lớn hơn khi bạn vụt cánh tay của bạn về phía trước nhanh hơn. Nhiều người khi dạy cú giật thuận tay đã nhấn mạnh về động tác vụt cánh tay ngoài mà không nhấn mạnh vào việc chuyển trọng tâm và xoay cổ tay ra sau. (Wu chỉ nói đến những người đã không dạy đầy đủ điều này – đa số giáo viên dạy kỹ thuật khá thích hợp).
Tổng hợp:
1. Chuyển trọng tâm! Trọng tâm cơ thể cần phải di chuyển hướng về phía trước và cơ thể di chuyển cùng với cánh tay.
2. Bạn
phải sử dụng lườn của bạn để kiểm soát cánh tay trên.
Lực (ở đây lực và tốc độ là không đồng nghĩa) cần được xuất phát từ thắt lưng – không phải từ cẳng tay.
Cần có một sự cân bằng trong phân bố lực giữa chân, lườn, trên cánh tay, cẳng tay ngoài và cổ tay.
3. Tối quan trọng là khi tiếp xúc vào bóng, bạn cần phải vụt với lực bộc phát cánh tay ngoài về phía trước. Cổ tay phải được tham gia vào quá trình phát lực này. Bạn vụt tay nhanh hơn thì sẽ có nhiều lực hơn.
4. Phạm vi tiếp xúc bóng cần phải ở phía trước và bên phải thân người. [Tức là: Vị trí mà quả bóng (không phải điểm tiếp xúc trên quả bóng) lúc vợt chạm vào]. Bóng ở gần cơ thể hơn khi chạm bóng thì sẽ dễ dàng kiểm soát bóng hơn. Mặt khác điều đó đối với mỗi người là khác nhau và đôi khi chúng ta phải tinh chỉnh kỹ thuật của chúng ta để phù hợp với từng người. Mỗi người phải thích nghi với phong cách riêng của mình. Ngoài ra, khi tiếp xúc vào quả bóng, cần phải đánh vào bóng, chứ không để bóng đánh vào vợt (tức là đánh thụ động).
II. Những thay đổi cấu trúc cú giật bóng thuận tay
Ở nước tôi (Trung Quốc), ngày càng có nhiều người chơi vợt dọc hơn và kỹ thuật cũng không ngừng thay đổi, số lượng những người chơi vợt dọc (sử dụng mút ngược – mút láng) đang ngày càng tăng lên. Hầu hết những người đánh vợt dọc sử dụng mặt mút láng sau những người sử dụng mặt gai ngắn. Vì vậy, sẽ rất tốt khi liên hệ kiểu chơi vợt dọc nguyên gốc và kiểu mới với việc sử dụng mặt mút láng. Cũng là rất quan trọng để gắn bó với một số nguyên tắc cơ bản của kiểu chơi vợt dọc là các cú đánh gần bàn, ngắn, nhanh và mạnh mẽ, trong khi vẫn duy trì được tốc độ cao - là đặc trưng của môn chơi. Khi tập luyện, có ít các cú đánh dốc hết toàn lực – nhiều hơn lại là các cú đánh có thể đỡ được một cách liên lục. Đối với những người đã được đào tạo chuyên nghiệp, rất khó để thay đổi kỹ thuật và động tác mà bạn đã dạy họ làm. Điều này đã ảnh hưởng đến cách giật của những người chơi vợt dọc kiểu Trung Quốc – mà trong đó không sử dụng quá nhiều lực. Vì vậy, tôi đã gặp vấn đề trong một vài năm tập luyện cho các VĐV chơi vợt dọc sử dụng mút láng. Chẳng hạn, khi tôi huấn luyện cho Ma Lin và Wang Hao, tôi đã phải thay đổi các thói quen cũ của họ, đặc biệt là việc giật với chuyển động xoay mạnh mẽ. Đây là điểm chính yếu mà tôi đã làm việc và nhiều VĐV chơi vợt dọc cần phải thay đổi. Tôi đã thay đổi quan điểm của họ - động tác nhỏ, nhanh, liên tục, trở thành động tác phóng khoáng, di chuyển xung quanh một cách nhanh nhẹn (khống chế không gian rộng), mạnh mẽ và liên tục. Đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cần có một cú giật đầy sức mạnh và làm thế nào nó cần phải liên tục và có khả năng sát thủ. Trong những tình huống tập luyện bình thường, tôi nói với Ma Lin và Wang Hao cần tăng cường thêm nhiều lực hơn cho các cú giật của họ và cần thiết phải tiếp tục sau đó. Trong điều kiện huấn luyện ổn định, mục tiêu của tôi là làm cho họ sử dụng các cú giật mạnh mẽ hơn từ cự ly trung bình bằng cách phát cho họ những đường bóng xoáy xuống với độ cao trung bình. Tôi yêu cầu họ sử dụng sức mạnh càng nhiều càng tốt khi có thể. Trọng tâm là thời điểm đúng mà bạn có thể giải phóng năng lượng của bạn khi bạn cần nó. Dần dần họ đã học được làm thế nào để giật với rất nhiều lực –
bằng việc sử dụng sức mạnh và kỹ thuật từ chân, thắt lưng, trên cánh tay, cẳng tay và cổ tay để kết hợp vào cú giật uy lực. Yếu tố chính là việc sử dụng các
chân và lườn để tạo ra năng lượng cần thiết và việc
chuyển trọng tâm cơ thể từ bên phải sang bên trái. Việc tiếp theo là huấn luyện cú giật uy lực “trên toàn bộ bàn” (ở mọi góc độ) với bóng xoáy lên. Ở đây là tập trung cải thiện tính liên tục và các động tác chân trên toàn bộ bàn. Thông qua lớp huấn luyện này, cú giật mạnh thuận tay của Ma Long và Wanghao đã được cải thiện đáng kể. Tôi có thể thấy được các kết quả từ các cuộc thi đấu mà họ đã tham gia, có ảnh hưởng sâu sắc đến sự nghiệp của họ.
Những thay đổi này là sự đổi mới cách đánh và là một bước đột phá trong sự phát triển của vợt dọc với mặt mút láng – thoát khỏi những phương thức cũ. Trong điều kiện của người chơi bóng bàn mà không nhất thiết phải chuyên nghiệp hóa, nếu bạn muốn cải thiện cú giật thuận tay của bạn mang tính sát thủ, bạn cần phải kết hợp cú giật với lực tối đa vào trong quá trình tập luyện của bạn.
Tổng hợp:
Đánh thuận tay thực sự là một kỹ thuật rất phức tạp - nó bao gồm: giật gần bàn, giật ở cự ly trung bình, giật xa bàn, giật bóng xoáy lên (bóng đến – ND), giật bóng xoáy xuống (bóng đến – ND), đối giật những cú giật nhẹ của đối phương, giật những đường bóng vừa nhú ra mép bàn v.v... Ngoài tất cả những cú đánh này,
điểm quan trọng hơn là động tác chân. Nó ảnh hưởng đến cái “ hồn” của quả đánh thuận tay của bạn, nó ảnh hưởng đến cách bạn có thể định thời điểm cho cú giật của bạn và điều chỉnh mức độ tạo lực cho cú giật. Nếu bạn muốn tập tốt các cú giật của bạn, trước tiên bạn cần phải tập luyện bộ chân của bạn. Đó là lý do tại sao các VĐV nghiệp dư không thể tập luyện ở cường độ tương tự như các VĐV chuyên nghiệp – bộ chân của họ đã không cho phép họ làm được như vậy. Mặc dù vậy, những VĐV nghiệp dư vẫn có thể có được những kỹ thuật phù hợp để tấn công vào bóng - ngay cả khi động tác chân của họ không tốt như các VĐV chuyên nghiệp.
(Bài này còn dài, nhưng phần trên đây là đoạn nói về vấn đề mà ace chúng ta đang quan tâm - với chủ đề được bạn Table Tennis đưa ra - mình xin trích đoạn này thôi để các bạn tham khảo. Bạn nào muốn xem đầy đủ thì sang đây: http://bongban.org/threads/hlv-wu-jingping-ban-ve-cac-diem-co-ban-cua-cu-giat-thuan-tay-bai-1.2284/ - NTBB)
