MỖI TUẦN MỘT LỜI KHUYÊN
Tuần 77
Thứ Hai, 16 tháng 7, 2012
Giao bóng thấp
Bởi: Larry Hodges
Giao bóng thấp là một trong những kỹ năng thường bị xem nhẹ trong bóng bàn. Vấn đề là trong khi một số đối thủ sẽ tấn công những cú giao bóng hơi cao, thì thường cú giao bóng cao chỉ đơn giản là tạo cho đối phương có nhiều thời gian hơn để trả giao bóng, hoặc khiến cho cả việc kiểm soát và công kích lại cú giao bóng dễ dàng hơn nhiều. Những người ở trình độ bắt đầu và trung bình thường thành công với những cú giao bóng hơi cao trong một thời gian, đặc biệt là nếu họ có các cú giao bóng khác tốt (chẳng hạn giao bóng xoáy hoặc đánh lừa), nhưng chắc chắn, ở một số thời điểm, họ sẽ mất khả năng thắng trận vì những cú giao bóng này, mà thường họ không nhận ra vấn đề. Một cú giao bóng thấp sẽ buộc đối thủ phải đánh bóng lên trên thay vì đánh nó về phía trước, và khiến cho đa số những người nhận giao bóng gặp nhiều khó khăn.
Một bài tập đôi khi tôi giới thiệu với các cầu thủ là phải đứng bên ngoài xem một trận đấu giữa một cầu thủ rất mạnh và một cầu thủ yếu hơn nhiều và quan sát sự tương phản. Có thể bạn cần phải xem nhiều trận đấu mà có những cầu thủ tương đối mạnh lại không giao bóng siêu thấp mà các cầu thủ yếu hơn lại giao bóng gần như chỉ lướt qua mặt lưới. Hãy quan sát các cầu thủ đẳng cấp thế giới và không chỉ thấy những cú giao bóng của họ thấp sát lưới như thế nào, mà cả việc bóng nảy lên thấp trên phần bàn phía bên kia ra sao.
Vậy, làm thế nào để giữ cho cú giao bóng của bạn thật thấp?
Trước hết, hãy chạm bóng ở độ cao thấp so với mặt bàn, chiều cao lý tưởng là dưới lưới. Điểm chạm bóng càng cao thì bóng sẽ có xu hướng nảy lên từ bàn càng cao. Có nhiều cầu thủ hàng đầu chạm bóng có vẻ như là khá cao, nhưng đó là bởi vì họ đã phát triển cảm giác bóng đáng kinh ngạc, khiến họ vẫn có thể thành công với việc vuốt dài cú giao bóng này. Sẽ dễ dàng hơn rất nhiều khi có một điểm tiếp xúc thấp so với việc để có được cảm giác bóng tuyệt đỉnh.
Thứ hai, cần xượt vào bóng đủ độ khi giao bóng, đặc biệt là khi giao bóng ngắn với xoáy. Bạn càng xượt mạnh vào bóng, sẽ nhiều năng lượng hơn đi vào xoáy thay vì tốc độ, làm cho bóng nảy lên thấp hơn. (Bạn nên xượt vào bóng ngay cả trong các cú giao bóng không xoáy, vì chìa khóa cho một cú giao bóng không xoáy nhìn giống như một quả giao bóng xoáy là việc sử dụng một động tác tạo xoáy thông thường nhưng bằng cách tiếp xúc bóng ở phần mặt vợt gần cán vợt – nơi có tốc độ di chuyển chậm, vì việc xượt vào bóng sẽ không tạo ra nhiều xoáy, nếu có).
Thứ ba, không nghĩ về nó khi giao bóng thấp. Hãy nghĩ về nó như một cố gắng để làm cho bóng vượt qua lưới. Nếu bạn tiếp xúc với bóng rất thấp và hầu như không xượt vào bóng, thì sẽ có ít năng lượng trong chuyển động của quả bóng, và nó sẽ thậm chí không với tới lưới, lại càng không vượt qua nó. Vì vậy, thay vì cố gắng hạ thấp cú giao bóng của bạn, hãy nghĩ về việc nâng cao cú giao bóng của bạn để nó vừa vặn vượt qua trên lưới.
Thứ tư, một lưu ý quan trọng là không phải chỉ giao bóng thấp vừa sát lưới, mà còn là làm sao cho bóng nảy lên thấp ở phía xa (phía bàn đối phương – ND). Bên cạnh việc giao bóng sao cho bóng vượt qua lưới thấp, bạn cần thực hiện cú giao bóng sao cho bóng nảy trên phần mặt bàn của bạn càng xa lưới càng tốt (tức điểm bóng chạm bàn bên mình càng gần mép cuối bàn càng tốt – ND). Sẽ dễ dàng hơn để giao bóng ngắn sao cho nó nảy lần thứ nhất trên mặt bàn của bạn tương đối gần lưới, và đó là cách mà cú giao bóng thường được dạy. Tuy nhiên, khi bạn đã cải thiện được trình độ, thì hãy di chuyển điểm nảy đầu tiên ra xa lưới hơn. Nếu bóng nảy lên gần lưới, nó sẽ có góc hướng lên trên lớn hơn khi vượt qua lưới, và do đó cú nảy sẽ hướng xuống nhiều hơn ở trên phần bàn bên kia, có nghĩa là năng lượng của nó hướng nhiều xuống dưới, đồng nghĩa với việc nó (bóng – ND) sẽ bật lên cao hơn. Ngược lại, nếu cú nảy đầu tiên là xa lưới hơn, thì nó sẽ qua bay lưới với một góc thấp hơn, và do đó cú nảy hướng xuống sẽ ít hơn ở phía bên bàn kia, với năng lượng của nó hướng nhiều về phía trước hơn là hướng lên trên, và do đó bạn sẽ có được một cú nảy thấp hơn. Vấn đề ở chỗ, tất nhiên, là cú nảy xa lưới hơn sẽ khó để giao bóng ngắn (với năng lượng về phía trước sẽ làm cho nó đi dài hơn), do đó bạn phải luyện tập và nghiên cứu tìm cách có cú nảy thứ nhất ở xa lưới mà vẫn giữ cho nó ngắn ở bên bàn bên kia. (Jan-Ove Waldner thường được cho là người phát hiện ra mối liên hệ này giữa cú nảy đầu tiên và chiều cao của cú nảy).
Thứ năm, thực hành !!! Khi bạn có thể bắt đầu một nửa các loạt đánh qua lại với cú giao bóng thấp, xoáy, thì bạn có một lợi thế cực lớn. Nếu bạn muốn có lợi thế to lớn này, bạn biết phải làm gì rồi. Hãy tiến hành với nó.
(Hết tuần 77 - Còn tiếp)
Tuần 77
Thứ Hai, 16 tháng 7, 2012
Giao bóng thấp
Bởi: Larry Hodges
Giao bóng thấp là một trong những kỹ năng thường bị xem nhẹ trong bóng bàn. Vấn đề là trong khi một số đối thủ sẽ tấn công những cú giao bóng hơi cao, thì thường cú giao bóng cao chỉ đơn giản là tạo cho đối phương có nhiều thời gian hơn để trả giao bóng, hoặc khiến cho cả việc kiểm soát và công kích lại cú giao bóng dễ dàng hơn nhiều. Những người ở trình độ bắt đầu và trung bình thường thành công với những cú giao bóng hơi cao trong một thời gian, đặc biệt là nếu họ có các cú giao bóng khác tốt (chẳng hạn giao bóng xoáy hoặc đánh lừa), nhưng chắc chắn, ở một số thời điểm, họ sẽ mất khả năng thắng trận vì những cú giao bóng này, mà thường họ không nhận ra vấn đề. Một cú giao bóng thấp sẽ buộc đối thủ phải đánh bóng lên trên thay vì đánh nó về phía trước, và khiến cho đa số những người nhận giao bóng gặp nhiều khó khăn.
Một bài tập đôi khi tôi giới thiệu với các cầu thủ là phải đứng bên ngoài xem một trận đấu giữa một cầu thủ rất mạnh và một cầu thủ yếu hơn nhiều và quan sát sự tương phản. Có thể bạn cần phải xem nhiều trận đấu mà có những cầu thủ tương đối mạnh lại không giao bóng siêu thấp mà các cầu thủ yếu hơn lại giao bóng gần như chỉ lướt qua mặt lưới. Hãy quan sát các cầu thủ đẳng cấp thế giới và không chỉ thấy những cú giao bóng của họ thấp sát lưới như thế nào, mà cả việc bóng nảy lên thấp trên phần bàn phía bên kia ra sao.
Vậy, làm thế nào để giữ cho cú giao bóng của bạn thật thấp?
Trước hết, hãy chạm bóng ở độ cao thấp so với mặt bàn, chiều cao lý tưởng là dưới lưới. Điểm chạm bóng càng cao thì bóng sẽ có xu hướng nảy lên từ bàn càng cao. Có nhiều cầu thủ hàng đầu chạm bóng có vẻ như là khá cao, nhưng đó là bởi vì họ đã phát triển cảm giác bóng đáng kinh ngạc, khiến họ vẫn có thể thành công với việc vuốt dài cú giao bóng này. Sẽ dễ dàng hơn rất nhiều khi có một điểm tiếp xúc thấp so với việc để có được cảm giác bóng tuyệt đỉnh.
Thứ hai, cần xượt vào bóng đủ độ khi giao bóng, đặc biệt là khi giao bóng ngắn với xoáy. Bạn càng xượt mạnh vào bóng, sẽ nhiều năng lượng hơn đi vào xoáy thay vì tốc độ, làm cho bóng nảy lên thấp hơn. (Bạn nên xượt vào bóng ngay cả trong các cú giao bóng không xoáy, vì chìa khóa cho một cú giao bóng không xoáy nhìn giống như một quả giao bóng xoáy là việc sử dụng một động tác tạo xoáy thông thường nhưng bằng cách tiếp xúc bóng ở phần mặt vợt gần cán vợt – nơi có tốc độ di chuyển chậm, vì việc xượt vào bóng sẽ không tạo ra nhiều xoáy, nếu có).
Thứ ba, không nghĩ về nó khi giao bóng thấp. Hãy nghĩ về nó như một cố gắng để làm cho bóng vượt qua lưới. Nếu bạn tiếp xúc với bóng rất thấp và hầu như không xượt vào bóng, thì sẽ có ít năng lượng trong chuyển động của quả bóng, và nó sẽ thậm chí không với tới lưới, lại càng không vượt qua nó. Vì vậy, thay vì cố gắng hạ thấp cú giao bóng của bạn, hãy nghĩ về việc nâng cao cú giao bóng của bạn để nó vừa vặn vượt qua trên lưới.
Thứ tư, một lưu ý quan trọng là không phải chỉ giao bóng thấp vừa sát lưới, mà còn là làm sao cho bóng nảy lên thấp ở phía xa (phía bàn đối phương – ND). Bên cạnh việc giao bóng sao cho bóng vượt qua lưới thấp, bạn cần thực hiện cú giao bóng sao cho bóng nảy trên phần mặt bàn của bạn càng xa lưới càng tốt (tức điểm bóng chạm bàn bên mình càng gần mép cuối bàn càng tốt – ND). Sẽ dễ dàng hơn để giao bóng ngắn sao cho nó nảy lần thứ nhất trên mặt bàn của bạn tương đối gần lưới, và đó là cách mà cú giao bóng thường được dạy. Tuy nhiên, khi bạn đã cải thiện được trình độ, thì hãy di chuyển điểm nảy đầu tiên ra xa lưới hơn. Nếu bóng nảy lên gần lưới, nó sẽ có góc hướng lên trên lớn hơn khi vượt qua lưới, và do đó cú nảy sẽ hướng xuống nhiều hơn ở trên phần bàn bên kia, có nghĩa là năng lượng của nó hướng nhiều xuống dưới, đồng nghĩa với việc nó (bóng – ND) sẽ bật lên cao hơn. Ngược lại, nếu cú nảy đầu tiên là xa lưới hơn, thì nó sẽ qua bay lưới với một góc thấp hơn, và do đó cú nảy hướng xuống sẽ ít hơn ở phía bên bàn kia, với năng lượng của nó hướng nhiều về phía trước hơn là hướng lên trên, và do đó bạn sẽ có được một cú nảy thấp hơn. Vấn đề ở chỗ, tất nhiên, là cú nảy xa lưới hơn sẽ khó để giao bóng ngắn (với năng lượng về phía trước sẽ làm cho nó đi dài hơn), do đó bạn phải luyện tập và nghiên cứu tìm cách có cú nảy thứ nhất ở xa lưới mà vẫn giữ cho nó ngắn ở bên bàn bên kia. (Jan-Ove Waldner thường được cho là người phát hiện ra mối liên hệ này giữa cú nảy đầu tiên và chiều cao của cú nảy).
Thứ năm, thực hành !!! Khi bạn có thể bắt đầu một nửa các loạt đánh qua lại với cú giao bóng thấp, xoáy, thì bạn có một lợi thế cực lớn. Nếu bạn muốn có lợi thế to lớn này, bạn biết phải làm gì rồi. Hãy tiến hành với nó.
(Hết tuần 77 - Còn tiếp)