SAU XU XIN, CÓ CÒN AI CHƠI VỢT DỌC.
Sinh năm 1990, tại thành phố Từ Châu, tỉnh Giang Tô, Xu Xin là một trong những tay vợt thế hệ 9x xuất sắc nhất của một QG có nền BB mạnh nhất thế giới. Với thành phố nhỏ Từ Châu (khoảng gần 3 triệu dân), Xu Xin được coi là một trong những cư dân ưu tú nhất thành phố rất có truyền thống về BB này. Là nhà VĐTG (môn BB) thứ tư của Từ Châu, Xu Xin là một niềm tự hào của tất cả người dân ở đây.
Xu Xin thuộc lứa đầu tiên của thế hệ 9x nhưng Xu Xin vẫn mang nhiều đặc điểm của một VĐV chơi vợt dọc cổ điển (chơi một mặt vợt). Cũng như một số bậc tiền bối, đàn anh trong quá khứ như Liu Guoliang, Ma Lin...Xu Xin sở hữu một bộ chân tuyệt vời, tốc độ di chuyển cực nhanh kết hợp với một thân trên vô cùng mềm mại. Về kỹ thuật tấn công, Xu Xin cũng tương đối toàn diện với đầy đủ các kỹ thuật tiên tiến, một forehand uy lực và backhand top spin hiện đại, tạo nên một lối chơi tích cực và hiện đại. Thành tích cá nhân ở cấp độ TG duy nhất hiện nay của Xu Xin là một lần đăng tại Cup TG năm 2013, nhưng với tuổi đời còn trẻ, có lẽ thành tích của anh sẽ không chỉ dừng lại ở đây.
Qua bài viết này, người viết muốn chia sẻ một góc nhìn thực tế để làm rõ hơn vị trí và giá trị thực sự của anh trong làng BB TQ nhưng cũng mong những cảm nhận của cá nhân người viết không làm những ai đang mến mộ anh thấy phiền giận.
Là một VĐV chơi vợt dọc, Xu Xin bắt buộc phải luyện tập để có đươc một bộ chân thật nhanh cùng sự di chuyển hợp lý, bởi ai cũng biết rằng chơi vợt dọc thì không thể thiếu được yếu tố quan trọng bậc nhất này. Như đã nói, vào cuối thập niên 90 có Liu Guoliang, gần đây nhất có Ma Lin đều là những người có bộ chân và tốc độ di chuyển nhanh khủng khiếp, đặc biệt là khả năng di chuyển linh hoạt trong phạm vi gần bàn.Nói như vậy nhưng một điều có thể dễ dàng nhận thấy rằng "nhanh" ở đây mang nặng yếu tố bắt buộc chứ đó không phải là lợi thế của các VĐV chơi vợt dọc ngoài một trường hợp ngoại lệ và duy nhất là Wang Hao.
Tại sao nói là "bắt buộc", bởi một lẽ rất đơn giản dù là Liu Guoliang, Ma Lin hay Xu Xin những VĐV chơi vợt dọc hầu như chỉ tập trung sử dụng forehand để tấn công, hoặc có thể nói là chỉ chơi một mặt vợt và đánh phải là chính. Lý do cũng rất đơn giản, bởi bản chất backhand top spin không phù hợp với vợt dọc, ngoài WH ra từ 2003, thời điểm WH bắt đầu ok, đến nay chưa xuất hiện thêm một ai chơi vợt dọc sở hữu quả backhand top spin "tích cực". Tất nhiên, khi backhand không phải là thế mạnh và thậm chí là yếu huyệt của mình thì không còn lụa chọn nào khác là dùng quả phải để thắng điểm.
Trước khi nói đến kỹ thuật backhand top spin của Xu Xin, người viết xin được nói tới Xu Xin's forehand trước vì mặc nhiên nó được công nhận là kỹ thuật tấn công uy lực nhất của anh. Rất nhiều người đam mê BB và hâm mộ Xu Xin nghĩ rằng Xu Xin có quả phải rất hay, và nguyên nhân là anh chơi vợt dọc. Điều đó quá đúng, Xu Xin đánh phải không phải hay mà là quá hay. Mạnh mẽ, điểm rơi rất ác, chuẩn xác là những gì có thể miêu tả về kỹ thuật forehand của anh. Nhưng bài viết này lại nhìn vào một thiểu số rất nhỏ, bàn đến một câu chuyện về đẳng cấp thật sự, đẳng cấp tối cao của BB hiện nay để ta chợt nhận ra, Xu Xin không thuộc "mâm" này và kể cả quả phải của anh cũng chẳng chen nổi vào câu chuyện của 3,4 người xuất sắc nhất. Cùng nhau nhìn lại trươc đây và cả hiện nay tại TQ hay trong đẳng cấp thế giới thì chúng ta thấy có ai yếu forehand đâu, cũng chẳng có mấy ai được khen ngợi quá nhiều về quả phải hay cả, đẳng cấp thế giới thì đương nhiên đánh phải phải hay rồi. Vậy sao khi nói về Xu Xin người ta cứ nói về "quả phải" của anh nhiều thế, hay là ngoài quả phải ra Xu Xin chẳng còn gì nằm trong top xuất sắc cả.
Nhưng ác một nỗi, thực ra để mang đi so sánh thì Xu Xin đánh phải so với những người khác cũng có gì là quá hay đâu. Người viết vẫn nhớ, Wang Liqin ngày trước có forehand hay đến nỗi cho đến tận năm 2012 khi anh sắp về hưu rồi vẫn khiến Liu Guoliang phải thốt lên (gào lên mới đúng) rằng "quả phải của Vương Lệ Cần là độc bộ thiên hạ" (nguyên văn 独步天下) và thực sự là vậy. Wang Liqin đánh phải gần như là không có lỗi, gần bàn, xa bàn, góc trống, góc né, giật xung, giật tăng xoáy, đối giật đều không có lỗi và đặc biệt là quả đánh của Wang đều có lực đánh kinh nhân. Ngay cả khi anh đã lớn tuổi, các thanh niên như ZJK, ML có mấy khi dám trực diện đối phải với anh hay là phải ép trái toàn diện mới mong có được chiến thắng nhọc nhằn trước một đàn anh lừng lẫy, một huyền thoại về forehand. Hoặc đến bây giờ quả phải của Xu Xin cũng đâu có dám so sánh với Ma Long's forehand. ML đánh phai vẫn đang là vô đối. Phòng thủ hay, deo dai, lỳ lợm và tinh tế nhất TG hiện nay là ZJK còn chịu không nổi. Đối giật với Ma Long ư? Càng không có ai dám nhận mình đứng ngang hàng với "hung thủ" này.
Thậm chí, có thể khi Xu Xin cũng không sánh được với ZJK về kỹ thuật forehand. Xu Xin chân nhanh như vậy, đánh phải mạnh như thế mà gặp ZJK thì có cảm giác nhiều lúc ZJK ko thèm đánh, đứng chặn một lúc như đang giễu cợt đối thủ, chặn chán chê rồi bất ngờ đờ mi lại để dứt điểm cho đẹp mắt. Zhang Jike không để quả phải của Xu Xin trong tầm mắt.
Quan trọng nhất là 3 cái tên vừa rồi đều có số forehand unforced erros ít hơn nhiều so với Xu Xin, và...họ đều chơi vợt ngang.
Đó là quả phải của Xu Xin, còn quả trái thì sao?
Có lẽ đến bây giờ, sau hơn một thập kỷ phát triển kỹ thuật này cho vợt dọc người Trung Quốc đã nhận ra rằng, thực sự backhand top spin không phù hợp với vợt dọc. Ngoài Wang Hao, từ năm 2003 cho đến nay chưa xuất hiện thêm một ai chơi vợt dọc có thể sở hữu quả backhand top spin thuộc level cao nhất của TG. Wang Hao thực sự là thiên tài và có lẽ là duy nhất. Biết đến bao giờ Xu Xin mới có một quả trái "tích cực"?
"Tích cực" ở đây nghĩa là anh phải dám mơ mộng rằng có ngày mình sẽ đánh trái như Wang Hao vậy. Chơi vợt dọc nhưng không cần phải né trái đánh phải quá nhiều. Wang Hao đĩnh đạc dùng backhand một cách chủ động giật trai tăng xoáy rồi chuyển thân đánh phải để dứt điểm, hoặc có thể mạnh dạn trái khi có cơ hội để "kết", thậm chí Wang Hao rất tự tin và dám đánh hơn cả Ma Long một người chơi vợt ngang, sẵn sàng giật trái tăng lực liên tục 4,5 quả trái tại vị trí trung bình hoặc xa bàn kể cả trong những tình huống "trái đối phải". Nếu để ý một chút ta có thể thấy là trong một trận điểm backhand winner của WH (thời đỉnh cao) ko thua kém bất kỳ ai chơi vợt ngang nào ở cùng đẳng cấp. Dù đánh vợt dọc nhưng anh chơi đàng hoàng và "bề thế", không bao giờ "né" mà đĩnh đạc đứng giữa bàn "tua" trái "tua" phải với phong cách mềm mại, hoa mỹ nhưng đầy sức mạnh. Và đến giờ quả trái đó vẫn được coi là một trong những quả trái hay nhất trong lịch sử BB. Chơi vợt dọc mà chơi kiểu như thế không biết có khó không (cái này ko dám nói duy ý chí)? Tại sao hơn một thập kỷ rồi mà TQ chưa đào thêm được ai? Quả trái của Xu Xin so với người đánh vợt dọc còn không xong thì còn nói gì đến chuyện so sánh với Zhang Jike, Ovtcharov, Kreanga....
Theo đánh giá của người viết thì Xu Xin là người chơi trái "bị động". Quả trái của anh không gọi là giật trái mà đúng ra phải gọi là "về trái" mới đúng. Trong tình huống tấn công mà bị đối thủ chặn bóng vào góc né, nhưng không quay về kịp để đánh forehand thì "đành" phải đánh trái chứ biết làm thế nào, cũng may là Xu Xin "về trái" cũng tàm tạm. Còn lại thì anh không quen và cũng không dám dùng quả trái để "kết" một đường bóng, hoặc chủ động tăng lực tăng xoáy khi bị cài vào góc né. Năm 2014 rồi, khi nhìn Xu Xin vẫn kỳ cạch né trái moi phai (style những năm 90) hoặc moi trái yếu ớt rồi lập tức chuyển thân chờ đánh phải ngay mà oải quá. Liu Guoliang đã từng nói "điểm mạnh nhất của vợt dọc là khả năng xử lý khéo léo và biến hóa của cổ tay trong và gần bàn. Cách cầm vợt này mang đến nhiều cách xử lý nhanh và biến hóa rất bất ngờ". Lẽ ra Xu Xin cũng phải giống Liu Guoliang, giống Ma Lin là giành được ưu thế trong những đường banh gần bàn, phát huy khả năng cận chiến mới đúng, nhưng hơi khó hiểu là chỉ đến lần chạm vợt thứ 3, thứ 4 là đã thấy anh đứng tít ở ngoài xa đánh vào rồi. Sao Xu Xin dễ dàng bị đẩy ra xa bàn đến vậy. Khi gặp đối thủ dưới đẳng thì ko nói làm gì, ai chẳng thích "tô vẽ" nhưng khi gặp đội cùng đai đẳng thì nhìn Xu Xin "bơi" như cá mà thấy tội. Nhưng mà đời nó cũng dã man, ông nào gặp Xu Xin cũng ép trái thằng bé. Cũng đúng thôi, trái hay và biến hoá với đầy đủ các kỹ thuật backhand như Ma Lin còn bị ép trái cơ mà. Ai bảo anh chơi vợt dọc?
Vừa rồi nghe qua thì mọi người có thể nghĩ là BhG ko khoái Xu Xin nên bới móc nhưng thực sự là không phải vậy, nhìn ông em chạy và đánh như khoan bê tông thế mà không thích sao được? Vấn đề là 2 chữ "vợt dọc" thôi. Một nguyên tắc bất thành văn là Đội tuyển TQ không thể không có người chơi vợt dọc, lối chơi truyền thống của TQ bắt buộc phải được lưu truyền (ko biết đến khi nào vì rất may mắn là đến bây giờ Xu Xin vẫn đang "giã" những chú không mang quốc tịch TQ "nát bét"). Và hơn nữa là "chú" có ý kiến thì phải lưu ý nhé, "đại mãn quan" đầu tiên của TQ (nhưng là second của TG) là Lưu Quốc Lượng, một người chơi vợt dọc và là đương kim HLV trưởng của CNT.
Chơi vợt dọc mà yêu cầu trái hay thì khó quá, phong trào tập "直板横打” (zhi ban heng da, vợt dọc chơi như vợt ngang, chủ yếu là cải tiến và phát triển quả trái khi dùng mặt vợt đằng sau để giật bóng) đã được khởi xướng hơn 10 năm rồi, và vẫn chỉ có mỗi Wang Hao là duy nhất mà thôi, người ta vẫn gọi anh là thiên tài. Xu Xin ơi, mặc dù thành phố quê hương của cậu là nơi tớ theo học 5 năm đấy, mà cũng có thể lúc cậu còn 10, 11t mình đã gặp nhau rồi cũng nên, cả đội năng khiếu Từ Châu đứa nào chẳng đòi tớ mua thit xiên, kem ốc. Nhưng nhìn nhận thực tế nhé, cũng là hay thật nhưng để cho nó "có" thôi.
Sau Xu Xin không biết có còn ai chơi vợt dọc?
