Äến cuối tháng 9-2012, VN đã NK hÆ¡n 8,1 triệu tấn thép các loại vÃ* váº*t liệu vá»›i kim ngạch nháº*p khẩu gần 5,7 tỉ đô la mỹ. Trong đó, phần lá»›n lÃ* nháº*p khẩu thép ống thÃ*nh phẩm từ Ấn Äá»™
LÃ* nÆ°á»›c sản xuất thép lá»›n nhất thế giá»›i (chiếm 1â„2 sản lượng thép của thế giá»›i) vá»›i số lượng xuất khẩu hằng năm hÆ¡n 52 triệu tấn thép, khi kinh tế trung quốc cuối năm 2012 phát triểnyếu Ä‘i, lượng thép tiêu thụ trong nÆ°á»›c kém, các nÆ°á»›c nháº*p khẩu thép lá»›n của Æ*trung quốc|ấn Ä‘á»™} nhÆ° Mỹ vÃ* Tây Âu,nháº*t... giảm nháº*p khẩu, thì việc đẩy thép sang LÃ*o vÃ* các nÆ°á»›c Äông Nam à lÃ* dÄ© nhiên. Vấn Ä‘á» lÃ* chúng ta phải có biện pháp đối phó nhÆ° thế nÃ*o khi thép há» vÃ*o VN thoải mái, bÃ*i bản, còn ống thép VN Ä‘Æ°a sang các nÆ°á»›c chÆ°a gì đã bị cảnh báo hoặc nghi án bán phá giá, bị kiện tụng triá»n mien?
Theo số liệu Hiệp há»™i Thép trong nÆ°á»›c (VSA) báo cáo từ năm 2009 đến cuối tháng 8-2012, có khoảng 218.000 tấn thép xây dá»±ng dạng cuá»™n, chừng 79.000 tấn thép xây dá»±ng dạng cây, 133.000 tấn thép hình được nháº*p khẩu từ Trung Quốc. Nếu xét vá» mặt số lượng, con số nÃ*y chẳng ảnh hưởng đến ngÃ*nh thép trong nÆ°á»›c. NhÆ°ng nếu tÃ*nh bảy tháng cuối năm 2012 so vá»›i cuối năm 2011, thép xây dá»±ng dạng cuá»™n nháº*p khẩu từ Trung quốc vÃ*o VN đã tăng 557,7%, thép xây dá»±ng dạng cây tăng 122,5% vÃ* thép hình tăng tá»›i... 1.616%!
Vì sao thép nháº*p khẩu từ Trung quốc vÃ*o VN lại tăng nhanh nhÆ° váº*y?
Äầu tiên, thép ống đúc của Trung Quốc so vá»›i các nÆ°á»›c trên thế giá»›i Ä‘á»u có giá rẻ hÆ¡n do sản xuất ở các quốc gia, khoáng sản được phần lá»›n nguyên liệu nhÆ° than, quặng, nhiá»u. Thứ hai, Trung Quốc có chÃ*nh sách há»— trợ xuất khẩu rất mạnh nhÆ° thuế xuất khẩu thép lÃ* 0%, khi xuất khẩu được thoái thu thuế VAT (tá»›i 9%) nên thép xuất sang các nÆ°á»›c nhÆ° việt nam có giá rẻ vá»›i thép trong nÆ°á»›c tá»›i vÃ*i triệu đồng/tấn lÃ* Ä‘iá»u hiển nhiên. Thứ 3, Trung Quốc lợi dụng những quy định vá» thuế suất ký vá»›i các nÆ°á»›c để tìm lợi lợi nhuân vÃ* việc cho nguyên tố boron (B) vÃ*o đồng loạt loại thép xuất khẩu lÃ* má»™t vÃ* dụ Ä‘iển hình.
Theo tôi, cần cảnh giác đặc biệt yếu tố thứ ba. Nếu thép cuá»™n (6, 5mm) NK vÃ*o VN phải chịu mức thuế suất thuế nháº*p khẩu lÃ* 10%, nhÆ°ng khi có hợp kim B boron} (vá»›i hÃ*m lượng thấp 0,006% có giá thÃ*nh rất rẻ) sẽ chuyển thÃ*nh thép hợp kim vá»›i mức thuế suất nháº*p khẩu lÃ* 0%. Bằng hÃ*nh Ä‘á»™ng nÃ*y, trung quốc đã Ä‘Æ°a ThÃ*nh phần B vi lượng vÃ*o hầu hết sản phẩm thép xuất khẩu sang các nÆ°á»›c LÃ*o ,…nhÆ° thép ống hÃ*n tấm, thép cuá»™n cán nóng, cán nguá»™i, thép xây dá»±ng, thép hình... gây ảnh hưởng nguy cÆ¡ tá»›i sản xuất trong nÆ°á»›c. Äiá»u đó lchứng minh vì sao khi thép cuá»™n có chứa hợp kim B “vÃ*o†được đến VN thì ngang nhiên có giá rẻ hÆ¡n so vá»›i thép cuá»™n (nguyên chất) sản xuất trong nÆ°á»›c tá»›i 2,5 triệu đồng/tấn.
Äể hạn chế chặn tình trạng nÃ*y, VSA đề xuâÌt được kiểm định 100% số hÃ*ng ngay tại cảng nhập khẩu kèm truy xuâÌt nguồn gôÌc số hÃ*ng nhập khẩu. Äồng thá»i, Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng vÃ* các cÆ¡ quan hải quan, quản lý thị trÆ°á»ng cần theo sát số liệu thép nháº*p khẩu để bảo đảm không có gian láº*n thÆ°Æ¡ng mại, bảo đảm chất lượng theo tiêu chuẩn quy định để không bị thép giá rẻ, thép phi chất lượng phổ biến đến thị trÆ°á»ng thép trong nÆ°á»›c.
LÃ* nÆ°á»›c sản xuất thép lá»›n nhất thế giá»›i (chiếm 1â„2 sản lượng thép của thế giá»›i) vá»›i số lượng xuất khẩu hằng năm hÆ¡n 52 triệu tấn thép, khi kinh tế trung quốc cuối năm 2012 phát triểnyếu Ä‘i, lượng thép tiêu thụ trong nÆ°á»›c kém, các nÆ°á»›c nháº*p khẩu thép lá»›n của Æ*trung quốc|ấn Ä‘á»™} nhÆ° Mỹ vÃ* Tây Âu,nháº*t... giảm nháº*p khẩu, thì việc đẩy thép sang LÃ*o vÃ* các nÆ°á»›c Äông Nam à lÃ* dÄ© nhiên. Vấn Ä‘á» lÃ* chúng ta phải có biện pháp đối phó nhÆ° thế nÃ*o khi thép há» vÃ*o VN thoải mái, bÃ*i bản, còn ống thép VN Ä‘Æ°a sang các nÆ°á»›c chÆ°a gì đã bị cảnh báo hoặc nghi án bán phá giá, bị kiện tụng triá»n mien?
Theo số liệu Hiệp há»™i Thép trong nÆ°á»›c (VSA) báo cáo từ năm 2009 đến cuối tháng 8-2012, có khoảng 218.000 tấn thép xây dá»±ng dạng cuá»™n, chừng 79.000 tấn thép xây dá»±ng dạng cây, 133.000 tấn thép hình được nháº*p khẩu từ Trung Quốc. Nếu xét vá» mặt số lượng, con số nÃ*y chẳng ảnh hưởng đến ngÃ*nh thép trong nÆ°á»›c. NhÆ°ng nếu tÃ*nh bảy tháng cuối năm 2012 so vá»›i cuối năm 2011, thép xây dá»±ng dạng cuá»™n nháº*p khẩu từ Trung quốc vÃ*o VN đã tăng 557,7%, thép xây dá»±ng dạng cây tăng 122,5% vÃ* thép hình tăng tá»›i... 1.616%!
Vì sao thép nháº*p khẩu từ Trung quốc vÃ*o VN lại tăng nhanh nhÆ° váº*y?
Äầu tiên, thép ống đúc của Trung Quốc so vá»›i các nÆ°á»›c trên thế giá»›i Ä‘á»u có giá rẻ hÆ¡n do sản xuất ở các quốc gia, khoáng sản được phần lá»›n nguyên liệu nhÆ° than, quặng, nhiá»u. Thứ hai, Trung Quốc có chÃ*nh sách há»— trợ xuất khẩu rất mạnh nhÆ° thuế xuất khẩu thép lÃ* 0%, khi xuất khẩu được thoái thu thuế VAT (tá»›i 9%) nên thép xuất sang các nÆ°á»›c nhÆ° việt nam có giá rẻ vá»›i thép trong nÆ°á»›c tá»›i vÃ*i triệu đồng/tấn lÃ* Ä‘iá»u hiển nhiên. Thứ 3, Trung Quốc lợi dụng những quy định vá» thuế suất ký vá»›i các nÆ°á»›c để tìm lợi lợi nhuân vÃ* việc cho nguyên tố boron (B) vÃ*o đồng loạt loại thép xuất khẩu lÃ* má»™t vÃ* dụ Ä‘iển hình.
Theo tôi, cần cảnh giác đặc biệt yếu tố thứ ba. Nếu thép cuá»™n (6, 5mm) NK vÃ*o VN phải chịu mức thuế suất thuế nháº*p khẩu lÃ* 10%, nhÆ°ng khi có hợp kim B boron} (vá»›i hÃ*m lượng thấp 0,006% có giá thÃ*nh rất rẻ) sẽ chuyển thÃ*nh thép hợp kim vá»›i mức thuế suất nháº*p khẩu lÃ* 0%. Bằng hÃ*nh Ä‘á»™ng nÃ*y, trung quốc đã Ä‘Æ°a ThÃ*nh phần B vi lượng vÃ*o hầu hết sản phẩm thép xuất khẩu sang các nÆ°á»›c LÃ*o ,…nhÆ° thép ống hÃ*n tấm, thép cuá»™n cán nóng, cán nguá»™i, thép xây dá»±ng, thép hình... gây ảnh hưởng nguy cÆ¡ tá»›i sản xuất trong nÆ°á»›c. Äiá»u đó lchứng minh vì sao khi thép cuá»™n có chứa hợp kim B “vÃ*o†được đến VN thì ngang nhiên có giá rẻ hÆ¡n so vá»›i thép cuá»™n (nguyên chất) sản xuất trong nÆ°á»›c tá»›i 2,5 triệu đồng/tấn.
Äể hạn chế chặn tình trạng nÃ*y, VSA đề xuâÌt được kiểm định 100% số hÃ*ng ngay tại cảng nhập khẩu kèm truy xuâÌt nguồn gôÌc số hÃ*ng nhập khẩu. Äồng thá»i, Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng vÃ* các cÆ¡ quan hải quan, quản lý thị trÆ°á»ng cần theo sát số liệu thép nháº*p khẩu để bảo đảm không có gian láº*n thÆ°Æ¡ng mại, bảo đảm chất lượng theo tiêu chuẩn quy định để không bị thép giá rẻ, thép phi chất lượng phổ biến đến thị trÆ°á»ng thép trong nÆ°á»›c.
